Đốt sóng cao tần tuyến giáp: Ưu điểm, nhược điểm và lưu ý

Đốt sóng cao tần tuyến giáp được áp dụng thường quy với các trường hợp điều trị u tuyến giáp lành tính với hiệu quả điều trị và mức độ an toàn cao. Gần đây đốt sóng cao tần còn được chỉ định trong các trường hợp ung thư tuyến giáp thể nhú ở giai đoạn sớm, các trường hợp ung thư tuyến giáp tái phát tại chỗ hoặc di căn hạch sau mổ cho thấy tỷ lệ biến mất nhân cao, tỷ lệ tái phát thấp do đó mở ra triển vọng mới trong điều trị bệnh lý u tuyến giáp.

Đốt sóng cao tần tuyến giáp là gì?

Đốt sóng cao tần tuyến giáp là phương pháp mới giúp đốt bỏ khối mô ở tuyến giáp chứa tế bào ung thư. Thủ thuật đốt sóng cao tần RFA tuyến giáp là hình thức xâm lấn tối thiểu được thực hiện bằng bởi các bác sĩ điện quang can thiệp, thường được chỉ định thay thế cho phương thức mổ mở nhân tuyến giáp truyền thống ở một số bệnh nhân.

Trong quá trình thực hiện đốt sóng RFA, một đầu kim được nối trực tiếp vào trung tâm nhân u giáp dưới sự hỗ trợ của máy siêu âm. Dòng điện sinh ra lượng nhiệt cao 60-100 độ C ở đầu kim sẽ phá hủy các mô mục tiêu. Phần thân kim sẽ được công nghệ bơm nước làm mát do đó không ảnh hưởng tới cấu trúc mô lành cũng như phần mềm và thân kim đi qua. (1)

Các nhân giáp hầu hết lành tính và không cần can thiệp. Tuy nhiên một số nhân giáp phát triển nhanh gây chèn ép các mô, cấu trúc vùng họng và ảnh hưởng đến mặt thẩm mỹ, trong những trường hợp này thì cần đặt ra vấn đề can thiệp. Trước đây phẫu thuật mổ mở truyền thông hay phẫu thuật nội soi được xem là phương pháp điều trị cơ bản cho các nhân giáp có triệu chứng, tuy nhiên nhược điểm của phẫu thuật có thể gây chảy máu, tổn thương dây thần kinh thanh quản quặt ngược, thiếu hụt hormon giáp sau mổ, hội chứng đường hầm nách với mổ nội soi hay để lại sẹo nếu mổ mở. Do đó với tiến bộ trong y học kỹ thuật RFA đã được áp dụng khá phổ biến và có thể khắc phục được một số nhược điểm của phẫu thuật.

Ưu, nhược điểm của phương pháp đốt sóng cao tần u tuyến giáp

• Phương pháp điều trị hiện đại, xâm lấn tối thiểu, không để lại sẹo lớn.
• Hiệu quả điều trị cao.
• Thời gian nằm viện ngắn, tiết kiệm chi phí tại viện và chăm sóc so với phương pháp phẫu thuật.
• Gây tê tại chỗ, mức độ an toàn cao.
• Bảo toàn được nhiều mô giáp lành.
• Thời gian thực hiện nhanh, thường diễn ra trong 1-2 tiếng.
• Hạn chế tối đa nguy cơ sốc, biến chứng dây thần kinh quặt ngược gây khàn tiếng thường gặp trong phẫu thuật tuyến giáp.
• Bệnh nhân có thể về nhà và theo dõi ngay sau kết thúc ca mổ, đồng thời nhanh chóng trở lại sinh hoạt, làm việc bình thường.

Phương pháp điều trị này giúp bảo tồn tối đa chức năng tuyến giáp hầu như không ảnh hưởng đến chức năng của tuyến giáp và không để lại sẹo nên có tính thẩm mỹ cao. Đặc biệt hơn, bệnh nhân không cần phải tiếp tục uống thuốc sau khi điều trị. Tuy nhiên, trước khi quyết định thực hiện thủ thuật, bệnh nhân nên được các bác sĩ có chuyên môn sâu thăm khám và làm các xét nghiệm cẩn thận để đưa ra lựa chọn điều trị phù hợp nhất. (2)

Đốt sóng cao tần tuyến giáp mang đến nhiều ưu điểm và hiệu quả điều trị, tuy nhiên thủ thuật này có một số hạn chế như:

• Chi phí thực hiện cao.
• Kỹ thuật điều trị mới, chưa phổ biến ở nhiều bệnh viện, cơ sở y tế. Vì vậy bệnh nhân cần tham gia điều trị u tuyến giáp bằng sóng cao tần tại các bệnh viện lớn, uy tín.

Trường hợp có thể sử dụng phương pháp đốt sóng cao tần tuyến giáp

Không phải mọi trường hợp đều có thể được thực hiện đốt sóng cao tần. Điều trị trong thời đại mới phải cá thể hóa cho từng bệnh nhân, phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Dưới đây là một số chỉ chỉ định cho đốt RFA tuyến giáp có thể tham khảo:

Một số bệnh nhân được chỉ định đốt sóng cao tần u tuyến giáp lành tính như sau:

• Khối u gây lồi cổ mất thẩm mỹ.
• Xuất hiện các triệu chứng chèn ép thực quản, khí quản như nuốt nghẹn, ho, khó chịu…
• Nhân nóng tuyến giáp gây tình trạng cường giáp cận lâm sàng.
• Ung thư tuyến giáp thể nhú ở giai đoạn sớm T1NoMo.
• Ung thư tái phát tại chỗ sau mổ, hoặc di căn tại chỗ sau mổ.

Phương pháp đốt u tuyến giáp bằng sóng cao tần không có chống chỉ định tuyệt đối, có các chống chỉ định tương đối với một số trường hợp sau:

• Phụ nữ đang mang thai.
• Người bệnh mắc các bệnh lý liên quan tim mạch nặng.
• Bệnh nhân liệt dây thanh âm đối bên.

Tiềm năng ứng dụng đốt sóng cao tần trong điều trị ung thư tuyến giáp

Những năm gần đây , phương pháp điều trị đốt sóng cao tần u tuyến giáp RFA được áp dụng trong điều trị ung thư tuyến giáp, mở ra một hướng đi mới trong điều trị ung thư tuyến giáp nói riêng và ung thư nói chung. Hiện nay, một số nước phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc tiên phong áp dụng phương pháp đốt sóng cao tần u tuyến giáp ác tính.

Mục tiêu nghiên cứu của chương trình nhằm đánh giá mức độ an toàn và hiệu quả của phương pháp cắt bỏ tế bào ung thư biểu mô tuyến giáp dạng nhú bằng kỹ thuật đốt sóng cao tần RFA. Nghiên cứu được tiến hành từ tháng 5 năm 2008 đến tháng 1 năm 2017, của nhóm tác giả Hàn Quốc gồm Hyun Kyung Lim và cộng sự thực hiện. Tất cả bệnh nhân của nghiên cứu đều có nguy cơ phẫu thuật cao hoặc không thể tham gia phẫu thuật. Các bệnh nhân sau điều trị bằng phương pháp đốt sóng cao tần RFA đều được theo dõi sát sao sau 6 tháng đầu và tiếp tục đánh giá mỗi 6-12 tháng. (3)

Kết quả cho thấy sự biến mất hoàn toàn dấu hiệu tế bào ung thư ở 91,4% bệnh nhân, trong đó 13 khối u không biến mất hoàn toàn, không ghi nhận trường hợp tái phát khối u tại vùng tổn thương còn sót lại. Trong thời gian theo dõi, không bệnh nhân nào phải can thiệp phẫu thuật. Tỷ lệ biến chứng chung khoảng 3% (thay đổi giọng nói). (4)

Thời gian theo dõi trung bình là 39 tháng. Trong thời gian theo dõi, không có tái phát tại chỗ, không có LN hoặc di căn xa và không có ung thư tuyến giáp mới phát triển. Không có bệnh nhân nào được chuyển đến phẫu thuật. Tỷ lệ biến chứng chung là 3% (4/133) bệnh nhân, trong đó có một lần thay đổi giọng nói. Không có biến chứng đe dọa tính mạng hoặc tử vong liên quan đến thủ thuật.

Nhóm tác giả kết luận phương pháp RFA được xem là một phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả đối với bệnh nhân ung thư tuyến giáp dạng nhú.

Tháng 5/2021, Hiệp hội Tuyến giáp châu Âu đã ban hành hướng dẫn thực hành lâm sàng về việc sử dụng các kỹ thuật xâm lấn tối thiểu điều trị tổn thương tuyến giáp ác tính. Trong đó có việc chấp thuận sử dụng RFA điều trị cho những bệnh nhân mắc ung thư tuyến giáp thể nhú có nguy cơ biến chứng cao khi phẫu thuật, nhiều bệnh nền đi kèm, từ chối phẫu thuật hoặc thuộc diện giám sát chủ động (theo dõi mà không bắt buộc điều trị).

Đốt sóng cao tần tuyến giáp mở ra hướng điều trị ung thư tuyến giáp mới đầy hứa hẹn trong tương lai. Với sự chuẩn bị hệ thống máy móc, kỹ thuật y khoa hiện đại cùng đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, BVĐK Tâm Anh nhanh chóng đón đầu xu hướng điều trị ung thư tuyến giáp mới.

Chi phí đốt u tuyến giáp bằng sóng cao tần

Chi phí đốt sóng cao tần tùy từng bệnh viện và từng tình trạng bệnh nhân, người bệnh nên thăm khám với bác sĩ để được tư vấn cụ thể chi phí điều trị hoặc liên hệ hotline 024 3872 3872 (tại Hà Nội) – 0287 102 6789 (tại TP.HCM) để được hỗ trợ.

Quy trình đốt u tuyến giáp bằng sóng cao tần

Quy trình đốt u tuyến giáp lành tính bằng sóng cao tần diễn ra như sau:

1. Bước 1: Chuẩn bị

Sau khi thăm khám lâm sàng và nhận kết quả các xét nghiệm cận lâm sàng, đồng thời nhận tư vấn phương pháp điều trị từ bác sĩ. Bệnh nhân sẽ thực hiện cam kết làm can thiệp trước khi bước vào quy trình đốt sóng cao tần nhân tuyến giáp. Đây là giai đoạn bệnh nhân đã nhận được sự tư vấn về lợi ích, ưu điểm của phương pháp đốt sóng cao tần.

2. Bước 2: Thực hiện can thiệp

Bác sĩ sử dụng máy siêu âm giúp xác định chính xác vị trí các nhân giáp, kích thước các nhân và thể tích bướu giáp. Bác sĩ tiến hành sinh thiết bằng đầu kim nhỏ FNA để gửi đến phòng giải phẫu mô bệnh học, giúp xác định u lành hay ác tính.

Trước khi đốt sóng, bác sĩ tiến hành vô khuẩn vùng cổ, gây tê vùng cổ quanh tuyến giáp bằng Lidocain. Nhờ sự hỗ trợ hướng dẫn của siêu âm, dòng điện lượng truyền đến khối mô chứa nhân giáp và đốt.

Mỗi lần đốt sóng cao tần thường diễn ra 1-2 tiếng. Bệnh nhân chỉ gây tê cục bộ, có thể trò chuyện với bác sĩ trong suốt quá trình thực hiện đốt sóng cao tần.

3. Bước 3: Theo dõi sau thủ thuật

Sau khi đốt sóng, bệnh nhân nằm lại theo dõi từ 30-60 phút, sau đó có thể ra về. Người bệnh không cần kiêng khem, hạn chế gì, có thể nhanh chóng sinh hoạt và làm việc bình thường.

Thông thường, khối u nhân giáp giảm thể tích sau 9-12 tháng đốt sóng cao tần. Tuy nhiên nếu kết quả thực hiện lần 1 không đạt, người bệnh có thể thực hiện thêm lần 2.

Những lưu ý khi đốt u tuyến giáp bằng sóng cao tần

Phương pháp RFA tuyến giáp được đánh giá mang đến hiệu quả cao trong điều trị nhân tuyến giáp. Tuy nhiên, bạn cần chú ý một số điểm sau:

• Sau điều trị RFA tuyến giáp, bác sĩ có thể chỉ định tái khám sau 1, 3, 6 tháng/lần hoặc 12 tháng/lần tùy thuộc vào từng ca bệnh.
• Bệnh nhân nên tái khám định kỳ 1 năm/lần liên tục trong 5 năm. Nếu các kết quả và chỉ số bình thường, lịch tái khám có thể giãn cách theo chỉ định của bác sĩ.
• Xét nghiệm TFP, siêu âm, doppler màu, chụp cắt lớp vi tính CT…

Hệ thống BVĐK Tâm Anh có đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm về đốt sóng cao tần tuyến giáp. Trong đó BS.CKII Lê Văn Khánh, Trưởng khoa Điện quang can thiệp BVĐK Tâm Anh Hà Nội nhiều năm công tác tại bệnh viện tuyến trung ương, có chứng chỉ đào tạo đốt sóng cao tần tại Hàn Quốc, đã điều trị thành công nhiều ca u tuyến giáp, đảm bảo thẩm mỹ và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.

Để liên hệ tư vấn dịch vụ đốt sóng cao tần tuyến giáp tại phòng khám Ngoại Tim mạch – Lồng ngực BVĐK Tâm Anh TP.HCM hoặc phòng khám Điện quang can thiệp BVĐK Tâm Anh Hà Nội, bạn có thể liên hệ theo thông tin sau:

Hiện nay đốt sóng cao tần tuyến giáp đang được chỉ định trên bướu giáp lành tính. Với các ung thư tuyến giáp thể nhú giai đoạn sớm đốt sóng cao tần RFA cho thấy mức độ an toàn và hiệu quả cao, hứa hẹn là giải pháp mới trong điều trị bệnh lý u tuyến giáp.